Haýwanlaryň böwreginiň näsazlygy näme?
Haýwanlaryň böwrek ýetmezçiligi (böwrek ýetmezçiligi diýlip hem atlandyrylýar) böwrekleriň we degişli organlaryň saglygyna we işine ýaramaz täsir edýän köp keseller sebäpli ýüze çykyp biler. Sagdyn öý haýwanlarynyň böwregi suw sintezini kadalaşdyryp biler, gyzyl gan öýjüklerini öndürmek, toksinleri aýyrmak we elektrolitleriň kadaly deňagramlylygyny saklamak üçin zerur gormonlary çykaryp biler.
Börek böwet ýetmezçiligi bolan öý haýwanlary, böwrekleri bu funksiýalary mundan beýläk netijeli ýerine ýetirmezler we bu toksinler haýwanlarda haýal ýygnanar, netijede öý haýwanlarynyň ölümine sebäp bolar. Haýwanlaryň böwrek ýetmezçiligi ýüze çykýandygy sebäpli, bu bir organyň ýagdaýy däl, ýöne tutuş bedeniň köp agzalaryna täsir eder. Gipertoniýa, giperkalemiýa, koronar ýürek keseli we miokard infarkty ýaly ýürek-damar kesellerini öjükdirmek ýaly.
Genetiki faktorlar we ýokançlyklar henizem öý haýwanlarynyň böwrek keseliniň möhüm sebäplerinden biri bolup durýar, ýöne süýji keseliniň nefropatiýasy, gipertoniýa nefropatiýasy we başgalar ýaly esasy keseller sebäpli döreýän öý haýwanlarynyň nefropatiýasy, goşmaça antibiotikleri, peşew ýollaryny aşa köp ulanmak Inokançlykdan ejir çekmek, gündelik durmuş we erbet endikler Haýwan böwrek keseliniň birnäçe esasy sebäpleridir.
Haýwan böwreginiň saglygyny goramakda öňüni almaly bäş zat
1. Öý haýwanlary bolmazdan lukmançylyk bejergisini gözläň
Pişikler we itler hroniki böwrek keselinden ejir çekip bilerler we itleriň 10% -den gowragy ömrüni ömründe geçirýärler. Haýwanlaryň böwrek ýetmezçiligi aslynda täsirli bejergiden soň kem-kemden ösen keseldir.
Haýwan böwreginiň näsazlygynyň öňüni almak isleseňiz, ozal açyp bilersiňiz we goşulyp bilersiňiz, öý haýwanlaryňyzyň ömrüni artdyryp bilersiňiz. Şonuň üçin öý haýwanlaryny tapanyňyzda: ukusyzlyk, işdäň peselmegi, içilýän suwuň köpelmegi, peşewiň mukdarynyň köpelmegi, agramyň peselmegi, ýygy-ýygydan peşew etmek, akyl gowşaklygy, saçyň ýitmegi we beýleki meseleler. Petagdaýy gijikdirmezlik üçin mümkin boldugyça gysga wagtda jikme-jik gözden geçirmek üçin hassahana äkidiň.
Häzirki wagtda öý haýwanlarynda böwrek keseli ýok bolsa-da, öý haýwanlarynyň ýaşy ulaldygyça, böwrek keselinden ejir çekmek ähtimallygy ýylsaýyn köpelýär, şonuň üçin öý haýwanlaryny yzygiderli fiziki gözden geçirmek üçin getirmek gaty möhümdir.
2. Lukmanyň buýrugyny ýerine ýetirmäň we dermanlary şahsy iýmitlendiriň
Käbir eýeler pul tygşytlamak isleýärler we internetde bejeriş usullary barada sorarlar, käbir antibiotikleri, steroid däl ýokançlyga garşy dermanlary we öý haýwanlary üçin immun garşy täsir ediji serişdeleri satyn alarlar. Bu neşe serişdeleriniň belli bir zäherliligi bar. Eger eýesi öý haýwanlaryny hiç hili görkezmesiz hyýanatçylykly ulansa, öý haýwanlarynyň böwregindäki ýüki artdyrar we böwrek zeperlenmegine sebäp bolar.
Esasanam “Böwrek goragy” diýlip atlandyrylýan käbir saglygy goraýyş önümleri, “böwrekleri goramak” roluny hakykatdanam oýnap biljekdigi ýa-da ýokdugy belli däl, ýöne olaryň hemmesi öý haýwanlary böwrekleri bilen metabolizlenmeli we lukmanlaryň ýolbaşçylygynda bu saglyk önümlerinden hyýanatçylykly peýdalanmaly. Böwrek zeperlenmegine sebäp bolup biler.
Käbir eýeler elmydama özlerine gaty ynamly, köplenç “Haýwanlaryň alamatlaryny ýeňilleşdiren öz-özüne seredýänler”, “Dao belli bir neşe eşitdi” we beýleki subýektiw pikirler sebäpli öý haýwanlaryny saklamagy ýa-da üýtgetmegi saýlaýarlar. Haýwan böwreginiň agyrlygy böwrekleriň zeperlenmegine sebäp bolup, netijede öý haýwanlarynyň böwreginiň näsazlygyna sebäp bolýar.
3. Haýwanlaryň agyz suwuna üns bermäň
Haýwanlaryň fiziki sebäbini we bakterial ýokançlyklar sebäpli döreýän böwrek keselini hasaba almasaň, öý haýwanlarynyň suw kabul etmegi ýeterlik däl, bu hem öý haýwan böwrek keselleriniň sebäplerinden biridir.
Haýwan öt haltasy doldurmakdan doly, diňe öt halta basyş döretmeýär, eýsem peşewiň peşewden yza gaýdyp gelmeginde hem bolup biler. Şeýle-de bolsa, bu döwürde peşewde köp metabolik galyndylar we bakteriýalar bar. Bu metabolik galyndylar peşew ýollaryna we böwreklere tersine ýokaşar we peşew ýollaryna ýokançlyklar, ýygnanan suw, hroniki piýelon we nefrit ýaly problemalary döredýär.
4. Haýwanlaryň semremegine üns bermäň
Semizlik meselesine baha bermäň, bu öý haýwanlarynyň böwrek keselini hem öz içine alýan köp keselleriň sebäbi. Öý haýwanlarynyň köp görnüşi berekella ýykgyn edýär (Garfild, Iňlis gysga pişikleri, altyn tapyjy, samsyk itler we ş.m.). Eýesi iýmitlenende üns bermeýär we öý haýwany semräp biler.
Gündelik iýmitlenende, öý haýwanynyň agram üýtgemelerini ýazga almaga üns bermeli. Agram alamatlaryny tapandan soň, horlanmak üçin degişli çäreleri görmek zerurdyr. Esasy dänäni horlanmak üçin iýmit bilen çalşyp bilersiňiz. Diňe öý haýwanlaryny ýeterlik doýmak we deňagramly iýmitlendirmek bilen çäklenmän, eýsem öý haýwanlaryna agramy azaltmak üçin haýal we sagdyn kömek edip biljek aşa pes kaloriýany hem öz içine alýar.
Esasy iýmit çalşylmasa, eýesi haýwan iýmitiniň üpjünçiligini kem-kemden azaltmagy, bir wagtyň özünde umumy mukdaryny takmynan 10% azaltmagy saýlap biler. Mysal üçin, öý haýwanyňyzyň öý haýwany adatça 100 gram haýwan iýmitini iýip biler. Agramyny ýitirmäge kömek etmek isleseňiz, iýmitlendirip bilersiňiz: 100 * (1-10%) = 90 gram öý haýwanlary.
5. Adam iýmitini iýmitlendirmek
Şeker we ýokary ýagly üç ýokary iýmit atmosferasynyň arasynda köp sanly gözleg bu sagdyn iýmitleniş endiginiň öý haýwanlarynyň böwreklerine uzak möhletli agyrlyk getirjekdigini ýüze çykardy.
Şol bir wagtyň özünde adam iýmit haýwanlarynyň hemmesini iýip bolmaýar, meselem: şokolad, sogan, üzüm, ýaşyl sogan, sarymsak we beýleki iýmitler, olaryň hemmesiniň öý haýwanlary üçin belli bir zäherliligi bar. Öý haýwanlary ýiti böwrek ýetmezçiligi sebäpli öldi.
Iş wagty: 20-2023-nji fewral